Όταν σιώπησε ο «Αρχάγγελος» της Κρήτης.

Στις 8 Φεβρουαρίου 1980 έφυγε  ο Νίκος Ξυλούρης

Ο Αρχάγγελος της Κρήτης έφυγε πριν από σαράντα χρόνια, όμως, ο μύθος του παλικαριού με τη στεντόρεια και την αισθαντική φωνή, την καθαρή ματιά, δεν έπαψε ούτε στιγμή να φουντώνει και να θεριεύει στην καρδιά και τη συνείδηση του κόσμου.

Η Μπαλάντα του κυρ-Μέντιου (εδώ)

Στίχοι: Κώστας Βάρναλης

Μουσική: Λουκάς Θάνου

Πρώτη εκτέλεση: Νίκος Ξυλούρης

Δεν λυγάνε τα ξεράδια και πονάνε τα ρημάδια

Μεροδούλι ξενοδούλι δέρναν ούλοι οι αφέντες δούλοι

κούτσα μια και κούτσα δυο στης ζωής το ρημαδιό

ούλοι δούλοι αφεντικό και μ' αφήναν νηστικό

και με κάμα και βροχή ώσπου μου 'βγαινε η ψυχή

και μ' αφήναν νηστικό

Ανωχώρι κατωχώρι ανηφόρι κατηφόρι

Είκοσι χρονώ γομάρι σήκωσα όλο το νταμάρι

Άιντε θύμα άιντε ψώνιο άιντε σύμβολο αιώνιο

κι έχτισα στην εμπασιά του χωριού την εκκλησιά

του χωριού την εκκλησιά

αν ξυπνήσεις μονομιάς θα 'ρθει ανάποδα ο ντουνιάς

Και στον πόλεμο όλα για όλα κουβαλούσα πολυβόλα

θα 'ρθει ανάποδα ο ντουνιάς

Και ζευγάρι με το βόδι άλλο μπόι κι άλλο πόδι

όργωνα στα ρέματα τ αφεντός τα στρέμματα

άλλος ήλιος έχει βγει σ' άλλη θάλασσα άλλη γη

να σκοτώνονται οι λαοί για τ' αφέντη το φαΐ

για τ' αφέντη το φαί

Koίτα οι άλλοι έχουν κινήσει έχει η πλάση κοκκινίσει

Άιντε θύμα άιντε ψώνιο...

Άιντε θύμα άιντε ψώνιο...